روش پیشگیری از ایجاد واریس در دوران یائسگی با کنترل هورمونی
یکی از بزرگترین عوامل خطر در ایجاد وریدهای واریسی تغییرات هورمونی هستند. به همین دلیل زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به رگهای عنکبوتی هستند. به همین دلیل است که حاملگی، یائسگی و حتی بلوغ میتوانند باعث ایجاد رگهای عنکبوتی شوند. درست مانند زمانی که یک زن باردار است، دیگر موقعیتها و زمانها در طول زندگی یک زن میتوانند منجر به ایجاد رگهای عنکبوتی شوند، از جمله مصرف قرصهای ضدبارداری و برخی از درمانهای جایگزین هورمون و همچنین داروهای دیگر که حاوی پروژسترون و استروژن هستند. اگر در حال جایگیزینی هورمونی هستید، برای یادگیری اینکه چه کاری میتوانید برای جلوگیری از ایجاد رگهای واریسی انجام دهید، با پزشک خود صحبت کنید.
یائسگی باعث کاهش تولید پروژسترون و استروژن میشود. همراه با علائم و عارضههایی مانند گرگرفتگی، کج خلقی، از دست دادن استخوان، خستگی و افزایش وزن، زنان در سن یائسگی ممکن است به علت تغییرات هورمونی مبتلا به وریدهای واریسی شوند. دلیل این امر این است که هورمونهای زنانه پروژسترون و استروژن بر روی سیستم گردش خون زن تاثیر مثبت دارند. بنابراین، هنگامی که سطوح این هورمونها در طی یائسگی کاهش مییابند، او میتواند نه تنها کاهش میل جنسی و تراکم استخوان را تجربه کند؛ بلکه همچنین میتواند رگهای عنکبوتی را به دلیل اثرات منفی بر گردش خون تجربه کند. این کاهش سطوح هورمون عامل مهمی برای تضعیف دریچههایی است که میتوانند معیوب شوند و این امر باعث تجمع خون و رکود در رگها میشود.
متخصصان در کلینیک مرکز واریس شیراز تحت نظر دکتر مهرداد هنرور همواره در تلاشاند تا با ارائه بهترین خدمات سلامتی را به بیماران بازگردانند. برای دریافت مشاوره و نوبت ویزیت میتوانید با شماره 09170622792 - 07132334135 تماس بگیرید.
چرا زنان در طول یائسگی در معرض خطر بالای ابتلا به رگهای واریسی هستند؟
گرگرفتگی، تغییرات خلقی و عرق شبانه تنها برخی از نشانههای ناخوشایند شناخته شده مرتبط با شروع یائسگی هستند. در طول این مرحله از زندگی، علائم کمتر شناخته شده یا رایج بسیار دیگری نیز وجود دارند، از جمله وریدهای واریسی.
رگهای واریسی میتوانند بر مردان و زنان تأثیر بگذارند، با این وجود زنان به علت تغییرات هورمونها بیشتر در معرض خطر هستند.
تغییرات هورمونی زیادی وجود دارند که در طی یائسگی شکل میگیرند، یکی از این تغییرات کاهش طبیعی تولید استروژن و پروژسترون توسط تخمدانها است. همچنین افزایش سطوح هر دو هورمون غده هیپوفیز، هورمون لوتئینه کننده و هورمون محرکه فولیکولی نیز وجود دارد، که معمولا باعث تحریک تولید استروژن توسط تخمدانها در سالهای قبل از یائسگی میشوند. سایر بافتها در بدن زنان یائسه همچنان استروژن تولید میکنند و غدد فوق کلیوی باعث تشکیل پروژسترون میشوند، اما سطوح کلی دو هورمون در طی یا بعد از یائسگی بسیار پایین میشوند. این امر نشانههایی شبیه به گرگرفتگی، از دست دادن تراکم استخوان و موارد غیر قابل توضیح خستگی یا افسردگی را به دنبال دارد.
واقعیت کمتر شناخته شده این است که استروژن و پروژسترون اثرات مثبت بر تمام سیستم گردش خون دارد، نه فقط قلب. این نوسانات هورمونی است که میتواند موجب سستی دیوارههای رگهای شما شده و در نهایت منجر به وریدهای واریسی شود. هنگامی که دیواره رگهای شما سست میشوند، نیروی کمتری خون را به قلب شما منتقل میکند و اگر خون شما به سمت پایین حرکت کند، این میتواند منجر به فشار به سمت عقب شود که باعث ایجاد وریدهای واریسی میشود.
علاوه بر این، متابولیسم شما در طی یائسگی کاهش مییابد، و افزایش وزن آسانتر میشود. گفته میشود که این وزن بیش از حد با افزایش خطر بیماری ورید همراه است، زیرا فشار بیشتری روی رگها قرار میدهد.
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است، مهم است که بدانید چگونه رگهای واریسی ایجاد میشوند و چگونه میتوان در طول یائسگی از آنها جلوگیری کرد. به منظور جلوگیری و یا حتی اجتناب از رگهای واریسی و هر گونه عوارض بالقوهی دیگر ناشی از سایر عارضههای مرتبط با گردش خون، واجب است که همهی زنان از سلامت قلب و عروق خود آگاه باشند.
برای کاهش خطر ابتلا به واریس در طول یائسگی چه کاری میتوان انجام داد؟
اگر چه هیچ راه تعهدی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد، تغییرات شیوه زندگی معمولا اولین درمان برای ورید واریسی هستند. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- احتمالا قدرتمندترین جلوگیری کننده از این عارضه ورزش منظم برای پاها است، پیادهروی، دویدن، دوچرخه سواری و شنا همه گردش خون را در پاها تحریک میکنند. گردش خون خوب به عنوان یک کلید برای جلوگیری از جمعآوری خون در رگها است که باعث میشود آنها به واریس تبدیل شوند.
- اجتناب از نشستن یا ایستادن برای مدت زمان طولانی. هنگام نشستن از چهارزانو نشستن اجتناب کنید. به همین ترتیب، در هنگام نشستن، استراحت، یا خواب، تا جایی که ممکن است پاهای خود را بالا ببرید.
- سعی کنید وزن اضافی را با چسبیدن به یک تمرین ورزشی منظم از دست بدهید. این به بهبود جریان خون کمک خواهد کرد و فشار خون را از رگها به پاها و قلب راحت میکند. حرکت دادن پاها خاصیت ارتجاعی پاها را بهبود میبخشد بنابراین به حرکت خون از میان رگها کمک میکند.
- در صورت امکان از کفش پاشنه بلند اجتناب کنید، کفشهای پاشنه کوتاه بپوشید زیرا این کار به خاصیت ارتجاعی ماهیچههای ساق پا کمک میکند. با این حال، اگر شما واقعا باید کفش پاشنه بلند بپوشید، از پوشیدن آنها هنگامی که باید مدت زمان طولانی بایستید اجتناب کنید.
در حالی که یائسگی میتواند خطر ابتلای شما به وریدهای واریسی را افزایش دهد، این به این معنا نیست که شما محکوم به مبتلا شدن این عارضه هستید. تنها نکات را برای کمک به جلوگیری یا درمان وریدهای واریسی خود دنبال کنید.
وریدهای واریسی چگونه تشخیص داده میشوند؟
در طول یک معاینه فیزیکی، پزشک پاهای شما را در حالی که ایستادهاید، بررسی میکند. پزشک همچنین ممکن است درخواست انجام اسکن داپلر را بدهد، یک تست اولتراسوند برای بررسی جریان خون در رگهای نزدیک سطح پوست (سطحی نامیده میشود) و رگهای عمیق.
درمان وریدهای واریسی هورمونی در دوران یائسگی
اول و مهمتر از همه، شما باید سعی کنید فعال بمانید. ورزش کم اثر به طور کلی برای سیستم گردش خون شما مفید است و میتواند به جلوگیری از تجمع خون در پاها کمک کند. هر روز پس از شام با همسر یا دوست خود راه بروید. شنا همچنین مخصوصا در پیشگیری از وریدهای واریسی مفید است، زیرا فشار آب باعث افزایش گردش خون میشود. اگر برای مدت زمان طولانی نشستهاید، به خودتان یادآوری کنید که هر ساعت بلند شوید و راه بروید. در نهایت، مطمئن شوید که شما درست میخورید. چاقی نیز عامل خطری برای وریدهای واریسی است.
اگر وزن خود را کنترل میکنید، و به طور منظم ورزش میکنید و رژیم غذایی سالم میخورید، و همچنان وریدهای واریسی را تجربه میکنید، درمان جایگزینی هورمون (HRT) ممکن است برای شما مفید باشد. این نوع درمان شامل افزایش به طور ساختگی سطح هورمونهایی است که در طول دوره یائسگی کم میشوند، مانند استروژن و پروژسترون و همراه با تستوسترون در بعضی موارد. در اینجا برخی از مزایا و معایب درمان جایگزینی هورمون برای کمک به تصمیمگیری در مورد اینکه این گزینه برای شما مناسب است یا نه، وجود دارد.
مزایای درمان جایگزینی هورمون
برخی از زنان در طول یائسگی علائم خفیف تا متوسطی دارند در حالی که برخی دیگر نشانههایی را تجربه میکنند که شدیدتر هستند. درمان جایگزینی هورمونی نه تنها میتواند به کاهش وریدهای واریسی کمک کند، بلکه علائم دیگر را زمانی که شدید هستند، تسکین میدهد. این امر به ویژه در پیشگیری از پوکی استخوان مفید بوده است، که میتواند به شما در جلوگیری از شکستگیها در زندگی آینده کمک کند. همچنین میتواند برای گرگرفتگی، مشکلات خواب و نوسانات خلقی و همچنین کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مفید باشد.
معایب درمان جایگزینی هورمون
بسیاری از مردم این واقعیت را دوست ندارند که درمان جایگزینی هورمون مصنوعی است و یک فرایند طبیعی را مختل میکند. همچنین میتواند به سایر عارضههای سلامتی مانند سرطان سینه و رحم، حمله قلبی و سکته مغزی منجر شود. برخی از زنان میتوانند لختههای خون و همچنین افزایش فشار خون را تجربه کنند.
پس از سبک و سنگین کردن مزایا در مقابل خطرات، اگر درمان جایگزینی هورمون برای شما مناسب نیست، قطعا چارههایی برای درمان رگهای واریسی وجود دارد. اینها شامل روشهای غیر تهاجمی و غیرجراحی هستند که سریع و موثر میباشند. در صورت آگاهی از بهترین اطلاعات، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا برای شما مناسب است یا خیر.
گزینههای درمان محافظه کارانه
- جورابهای فشردهسازی جورابهای پشتیبانی متناسب هستند که به خصوص در هنگام داشتن علائم پوشیده میشوند.
- بهداشت خوب پوست
- از دست دادن وزن بیش از حد
- ورزش منظم (به ویژه پیاده روی)
- پرهیز از ایستادن یا نشستن طولانی مدت
- بالا نگه داشتن پاها هنگام نشستن یا خوابیدن
- اگر باید برای مدت زمان طولانی بایستید، کمی استراحت کنید، بنشینید و پاهایتان را بالا ببرید.
سایر گزینههای درمان
درمانهای موجود برای وریدهای واریسی به طور شگفتآوری غیر تهاجمی و اغلب بدون درد هستند. آنها میتوانند به صورت سرپایی درست در دفتر متخصص ورید انجام شوند. درمان وریدهای واریسی اغلب در طول 1 ساعت انجام میشود که اغلب به شما این امکان را میدهد که همان روز به فعالیتهای روزانه خود بازگردید.
این یک روش بدون درد برای اصلاح چنین مشکل تاثیرگذاری است که شما هر زمان که آن را به تعویق میاندازید، افسوس خواهید خورد.
اهداف درمان کاهش علائم و جلوگیری از عوارض است. از آنجا که تمام وریدهای واریس و عنکبوتی به درمان پزشکی نیازی ندارند، هدف درمان ممکن است به سادگی بهبود ظاهر نواحی تحت تاثیر قرار گرفته باشد.
چاک دادن به روش جراحی این روزها کمتر و کمتر انجام میشود، نه تنها به دلیل ابداع درمانهای جدید رگهای ناشی از افزایش سن، بلکه به دلیل درک بهتر اثرات نامطلوب جراحی معمول. درمانهای زیر در حال حاضر در یکی از درمانگاههای فلبولوژی ورید واریسی استرالیا انجام میشوند.
درمان واريس توسط ليزر (EVLA)
درمان EVLA جایگزینی عالی برای روش تهاجمی معمول چاک دادن رگ به صورت جراحی است و برای درمان سیاهرگ یا ورید صافن داخلی بزرگ (رگهای صافن کوچک و بزرگ) مورد استفاده قرار میگیرد. درمان واريس توسط ليزر یک روش ساده است، که با یک واحد پیشرفته اولتراسوند است که به شدت تحت بیحسی موضعی (از پزشکانی که درمان واريس توسط ليزر را تحت بیهوشی عمومی و یا با مطالعات ایزوتوپ ارائه میدهند، حذر کنید) انجام میشود. بر خلاف روش استیریپینگ یا چاک زدن، درمان واريس توسط ليزر جای زخمهای ناخوشایند به جا نمیگذارد.
ابلیشن رادیو فرکونسی یا تخریب با امواج رادیویی
درمان واریس با رادیو فرکانس بسیار شبیه به درمان واريس توسط ليزر است که شامل گرم کردن ورید صافن از داخل است. به همین ترتیب، این همچنین تحت بیحسی موضعی بدون جای زخم و از کار افتادگی انجام میشود. به طور کلی بیماران ناراحتی کمتری را با ابلیشن رادیو فرکانسی نسبت به درمان واريس توسط ليزر تجربه خواهند کرد زیرا رگ خیلی ملایم با استفاده از امواج الکترومغناطیسی به جای انرژی لیزری گرم میشود.
چسب وناسیل
آخرین انقلاب در درمانهای ورید، چسبهای چسبنده پزشکی، به گرما و یا واکنشهای بیوشیمیایی درون ورید متکی نیستند. به جای آن، رگ را به سرعت و بصورت دائمی چسبانده و بطور کامل میبندد و باعث تحریک فرایند سخت شدگی دائمی در امتداد رگ میگردد .در تجربه ما، چسب وناسیل را میتوان به عنوان یک تکنولوژی جدید حداقل تهاجمی و حداقل جراحتی در نظر گرفت.
اسکلروتراپی با دید مستقیم (DVS)
این کار شامل تزریق یک محلول مخصوص پاک کننده به رگ مشکلدار است که منجر به واکنش بیوشیمیایی در دیوارهی رگ میشود. نتیجهی این واکنش این است که رگ فوراً فرو ریخته و سفت میشود. ورید به تدریج طی چند ماه محو میشود، زیرا بدن آن را به تدریج در سیستم جذب میکند.
اسکلروتراپی هدایت شده با سونوگرافی (UGFS)
مانند اسکلروتراپی با دید مستقیم، نوع هدایت شده با سونوگرافی نیز شامل تزریق یک اسکلروزانت پاک کننده در رگ بیمار میباشد. هرچند با اسکلروتراپی هدایت شده با سونوگرافی، از اولتراسوند برای قرارگیری دقیق سوزن تزریق در رگ مشکلدار استفاده میشود، در نتیجه محلول فوم دقیقاً در جایی که باید وارد خواهد شد. هدایت سونوگرافی میزان موفقیت و ایمنی اسکلروتراپی را تا حد بسیار بالایی افزایش میدهد و به انجام درمان رگ واریسی با استاندارد بالا کمک میکند.